Co warto wiedzieć zanim wjedziesz w teren? Dobre off-roadowe praktyki 

Wizja, aby pójść na żywioł odpalić silnik i zjechać z drogi na offroad na pewno jest bardzo kusząca, ale w gruncie rzeczy bardziej ryzykowna. Podstawowym problemem w tym momencie nie będzie wcale to jaki samochód jest do tego najlepszy, tylko fakt, czy w ogóle możesz w tym miejscu jeździć. Wiele interesujących i z pozoru bezpańskich – bo nieoznakowanych – terenów to tak naprawdę czyjaś własność albo rezerwaty przyrody chronione prawem i podlegające regulacjom specjalnych jednostek urzędowych. 

Zanim więc bez zastanowienia ruszysz w wybrany obszar, sprawdź czy na tym szlaku nie spotkają Cię przykre konsekwencje, np. w postaci mandatu czy grzywny. Podobnie w przypadku samej tylko chęci rozbicia kempingu. Nie, to że rozkładasz namiot na dachu samochodu a nie na gruncie nic w tym wypadku nie zmienia. W sieci za to bez trudu znajdziesz portale (chociażby Wikiloc), które wskażą Ci dozwolone miejsca do rozbicia obozu oraz trasy przeznaczone do jazdy terenowej na całym świecie.  

Jeśli jednak jej tu nie znalazłeś, a mimo to bardzo zależy Ci na pokonaniu określonego odcinka, np. przez las, nieużytek czy czyjąś działkę – skontaktuj się po prostu z osobą lub organem decyzyjnym. W sporej części przypadków uzyskasz taką zgodę i będziesz mógł spać spokojnie, że nie wpływasz negatywnie na środowisko pod ochroną.  

Częstym problemem zajaranego nowicjusza offroadu jest nie tylko to, że niszczy teren podlegający ochronie poprzez sam nieupoważniony wjazd w niego. Do tego dochodzi jeszcze fakt, że niejednokrotnie traktuje okoliczną naturę bez szacunku. To znaczy, że rozbija się bez pamięci przy wysokich prędkościach niszcząc wszystko, co wpadnie mu pod koła. Rozumiemy entuzjazm, ale apelujemy o rozsądek. Nierozważne zachowanie zdecydowanie psuje opinie całej społeczności i buduje niepochlebne stereotypy o kierowcach terenówek.  

Dlatego zawsze po skończonej jeździe i biwakowaniu pozostaw po sobie porządek, a teren w takim stanie, w jakim go zastałeś.  Oczywiście nie oczekujemy, że załatasz każdą pozostawioną wyrwę w nawierzchni, ale jeśli będziesz stosować się do zasady o nieoraniu terenu, opady atmosferyczne odwalą całą robotę. Pilnuj też, aby Twój samochód był w dobrym stanie i nie miał żadnych wycieków.  

Pomocne w odpowiednim zachowaniu się w terenie będzie również dobre zaznajomienie się z wybranym obszarem. Nie tylko pod kątem czyhających i potencjalnych niebezpieczeństw, ale przede wszystkim właśnie charakterystyki środowiska naturalnego oraz chronionych gatunków fauny i flory. Wiedza z kolei to pierwszy krok do poczucia bezpieczeństwa i większej pewności siebie, kiedy uprawiasz offroad.

Żeby było jasne, nie przypisujemy nikomu z góry złych intencji. Często ta pozornie brawurowa jazda to wynik braku umiejętności i niewiedzy o tym, jak właściwie prowadzić w terenie. W zależności od posiadanego samochodu technika będzie zgoła różna. W głównej mierze odpowiadać za to będzie konkretny napęd 4×4.  

Jeżeli będzie to typ 4WD z ręcznie zapinaną osią i reduktorem, to Ty będziesz decydować, kiedy załączyć odpowiedni tryb. Z kolei w przypadku stałego napędu 4×4 nieraz konieczne będzie włączenie blokady dyferencjału. Wszystko w zależności od ukształtowania terenu i rodzaju powierzchni. Pamiętaj jednak o tym, aby w bardzo trudnym terenie i na grząskim gruncie zawsze wcześniej włączyć i reduktor i blokady mostów. To zdecydowanie ułatwi wyjazd. 

Oprócz samej znajomości działania poszczególnych układów swojego samochodu, warto też poznać techniki jazdy offroadowej. Ta będzie różna w zależności od rodzaju terenu. Dla przykładu ruszanie w piachu nie lubi wysokich prędkości. Błoto dla odmiany zdecydowanie woli agresywną i dynamiczną jazdę, przynajmniej do momentu, kiedy się porządnie nie zakopiesz. W połączeniu z wysoką wagą pojazdu zapewnia to lepszą przyczepność. Natomiast w obu tych przypadkach dobrze zatrzymywać się na płaskiej, niewyjeżdżonej powierzchni i omijać wydrążone terenową oponą doły.

Najbardziej pociągająca i jednocześnie problematyczna może być jednak jazda po wodzie. Zalanie silnika, komputera i innych komponentów może skończyć się całkowitym uziemieniem. Dlatego nigdy nie podejmuj się takich wjazdów bez odpowiedniego przygotowania samochodu. Tutaj w grę wchodzić będzie instalacja uszczelnień, odpowietrzników czy snorkela. Do tego nie zamykaj okien i miej zawsze pod ręką coś do przecinania pasów, co ułatwi ci szybką ewakuację w razie utopienia po dach. Oprócz samego samochodu warto też zbadać teren, a dokładnie mówiąc to ocenić głębokość wody oraz tendencje gruntu do zapadania.  

Chcemy podkreślić fakt, że początkowym priorytetem naprawdę jest nie tyle rozkminianie jaki samochód dostępny na rynku jest najlepszy, a wcześniejsze w ogóle poznanie możliwości terenówki w zasięgu Twoich możliwości oraz jej doposażenia czy wykonanych modyfikacji, jeżeli zdecydujesz się na już przerobione auto. Do jazdy w terenie oprócz napędu na cztery koła istotna będzie wysokość zawieszenia i nadwozia. Nie zaszkodzą również osłony podwozia a niezbędne będą opony terenowe o wysokim bieżniku.  

Gdy mowa z kolei o modyfikacjach, wśród kierowców terenówek żyje takie przekonanie, że im bardziej przerobione auto, tym dalej trzeba iść po pomoc (traktor 😉). O czym jednak mówi nam ta mądra myśl offroadowa? Przede wszystkim o złudnej pewności siebie, która nie jest budowana znajomością obsługi samochodu, świadomością terenu, swoich możliwości i ograniczeń a na zaufaniu do rzeczy powierzchownych, takich jak wypasione przeróbki i ulepszenia auta.  

Planowanie wypadu na offroad to więc w pierwszej kolejności planowanie trasy i przewidywanie nieprzewidywalnego. W terenie musisz być gotowy naprawdę na wiele scenariuszy. Dlatego przede wszystkim zawsze informuj kogoś o swoich zamiarach, a najlepiej zadbaj o towarzystwo. Do tego monitoruj warunki pogodowe i bądź przygotowany na zmiany, które wpływają na sposób poruszania się w terenie. Bez względu na wszystko zorganizuj również wyposażenie awaryjne, które będziesz miał na stałe przy sobie, a w nim akcesoria off-road, takie jak: linę, trapy, wyciągarkę, sprzęt naprawczy, apteczkę i trochę prowiantu.